Làm thế nào để biết nước uống an toàn?

(Bài viết đã được hiệu đính và chỉnh sửa cho phù hợp hơn với tình hình thực tế tại Việt Nam)

Làm thế nào để biết nước ở nhà tôi có an toàn để uống hay không?

Điều đó không dễ dàng. Bạn có thể dựa vào các giác quan để phát hiện những dấu hiệu bất thường, chẳng hạn như có mùi vị lạ, lưu huỳnh với mùi trứng thối đặc trưng, hoặc quá nhiều mùi clo.

Hiệp hội Chất lượng Nước (The Water Quality Association) của Mỹ cung cấp một những thông tin hữu ích giúp bạn tìm ra lý do tại sao nước máy của bạn có mùi như trứng thối, vị như muối, hoặc để lại các chấm trên kính của bạn. Ngoài ra, họ cũng cung cấp lời khuyên về cách xử lý các vấn đề ô nhiễm thường gặp. Nhưng một số tình trạng ô nhiễm nghiêm trọng nhất – và cũng phổ biến nhất – chẳng hạn như vi khuẩn, virus, chì và các chất hóa học khác, lại không thể nếm hay ngửi được.

Nước từ hầu hết các hệ thống nước đô thị tại Hoa Kỳ thường an toàn, vì bất cứ hệ thống nào phục vụ từ 25 người trở lên đều được yêu cầu phải thực hiện theo các điều luật về an toàn nước uống của liên bang (Safe Drinking Water Act). Nước sinh hoạt ở Mỹ do đó thường đến từ hệ thống nước đô thị, trừ một số gia đình có giếng nước riêng hoặc sống trong khu vực nông thôn và chia sẻ giếng nước với một số gia đình khác. Các hệ thống nước phải được kiểm tra các tạp chất có hại thường xuyên và cảnh báo cộng đồng nếu có chất ô nhiễm trên mức giới hạn cho phép.

Làm thế nào để tôi kiểm tra nước máy của mình ?

Tại Mỹ: Nếu bạn đang sử dụng nguồn nước công cộng, hãy gọi nhà cung cấp nước địa phương (số điện thoại trên hóa đơn tiền nước). Theo luật, các nhà cung cấp phải kiểm tra nước xử lý thường xuyên và cung cấp cho bạn một bản sao kết quả, gọi là Báo cáo niềm tin khách hàng, hàng năm cũng như theo yêu cầu. Nhiều cơ quan cung cấp nước trên khắp nước Mỹ hiện nay cung cấp các báo cáo chất lượng nước hàng năm của họ trực tuyến. Bạn có thể truy cập vào trang web của Cơ quan Bảo vệ môi trường để xem các báo cáo này. Nếu bạn liên hệ với cơ quan địa phương bằng điện thoại, hãy yêu cầu thử nghiệm nước từ vòi nước của bạn để tìm hiểu xem có chất ô nhiễm nào phát sinh trên hệ thống cấp nước từ nhà máy đến nhà bạn. Một số nhà cung cấp sẽ làm xét nghiệm này miễn phí.

Nếu nhà cung cấp không kiểm tra nước của bạn, bạn sẽ cần phải gửi mẫu đến phòng thí nghiệm. Để tìm một phòng thí nghiệm trong khu vực của bạn, hãy gọi đường dây nóng về Bộ phận Nước uống An toàn của Cơ quan Bảo vệ Môi trường (Environmental Protection Agency) tại số (800) 426-4791, hoặc truy cập vào trang web của EPA để xem danh sách các cơ quan kiểm nghiệm được cấp giấy chứng nhận nhà nước, hoặc tìm trong Yellow Pages ở phần “Laboratories — Testing. ”

Ngoài ra, bạn cũng có thể sử dụng một dịch vụ thử nghiệm toàn quốc: Underwriters Laboratories sẽ kiểm tra một loạt các chất gây ô nhiễm trong nước của bạn, từ vi khuẩn trong phân đến các chất ô nhiễm công nghiệp, và cho bạn kết quả trong khoảng một tuần. Giá phụ thuộc vào các chất gây ô nhiễm mà bạn muốn kiểm tra: Nó có thể dao động từ $30 cho riêng thủy ngân đến $500 cho một nhóm 94 chất gây ô nhiễm.

Bạn cũng có thể tự kiểm tra nước của bạn, bằng cách sử dụng bộ thử nước tại nhà. Các dụng cụ này không thể kiểm tra tất cả mọi chất, nhưng chúng có thể phát hiện chì, asen, thuốc trừ sâu và vi khuẩn. Hai loại có uy tín là PurTest và Discover testing. Các bộ dụng cụ được bán với giá $10 đến $30.

Trong mọi trường hợp, hãy chắc chắn kiểm tra nước khi bạn mở vòi nước lần đầu tiên vào buổi sáng. Nếu chất gây ô nhiễm được rửa trôi từ đường ống dẫn đi vào nước của bạn, mức độ ô nhiễm sẽ cao nhất khi nước tích tụ trong các đường ống qua đêm.

Mặc dù Cơ quan Bảo vệ Môi trường Hoa Kỳ nói rằng hơn 90% hệ thống nước ở đất nước này đáp ứng các tiêu chuẩn chất lượng nước, nhưng một số chất gây ô nhiễm có thể đi vào nguồn nước. Chúng bao gồm asen, chì, virus và các sinh vật gây bệnh khác, clo, các chất ô nhiễm công nghiệp và nông nghiệp.

Ở nồng độ hơn 15 phần tỷ (ppb), chì có thể rất nguy hiểm cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, dẫn đến việc chậm phát triển thể chất và tâm thần, rối loạn thần kinh, bệnh thận, và khả năng học tập kém. (Chất gây ô nhiễm được đo bằng số lượng phân tử của chất có mặt trong một tỷ phân tử nước – 15 ppb có nghĩa là 15 phân tử chì trong một tỷ phân tử nước.)

Hãy kiểm tra lượng chì trong nước của bạn nếu bạn có đường ống dẫn bằng chì hoặc vòi nước bằng đồng thau (có thể chứa chì), và kiểm tra chỉ tiêu đồng nếu bạn có ống dẫn nước bằng đồng. Hàn chì có thể được sử dụng một cách hợp pháp để nối ống dẫn nước cho đến năm 1986, nhưng chì vẫn nên là mối quan tâm của bạn ngay cả khi bạn sống trong một ngôi nhà mới toanh xây sau năm 1986. Vòi và ống dẫn vẫn được phép chứa 8% chì và đã được chứng minh có thể rò rỉ kim loại vào nước với lượng đáng kể, đặc biệt là khi chúng còn mới.

Tại Việt Nam, bạn có thể gửi mẫu nước đến các trung tâm kiểm nghiệm hoặc đo lường để kiểm tra chất lượng nước. Bạn nên liên hệ trước với các trung tâm này để được hướng dẫn cách lấy mẫu đúng chuẩn. Tại Hà Nội, bạn có thể được xét nghiệm nước sinh hoạt miễn phí tại Phòng Chuyên gia nước Enterbuy.

Tôi có nên xét nghiệm nước giếng của tôi không?

Tiêu chuẩn nước uống của liên bang không áp dụng cho các giếng tư nhân, do đó, việc đó phụ thuộc vào bạn (vì bạn phải trả tiền cho các xét nghiệm). Sở y tế địa phương hoặc hệ thống nước công cộng có thể tư vấn cho bạn về các loại ô nhiễm nước giếng có thể có trong khu vực của bạn. Tuy nhiên, thậm chí nếu không nhận được tư vấn, bạn vẫn nên kiểm tra nước thường xuyên.

Ít nhất mỗi năm một lần, hãy kiểm tra nước giếng về chỉ tiêu nitrat, vi khuẩn đường ruột, tổng chất rắn hòa tan và độ pH (độ axit hoặc kiềm), đặc biệt nếu là giếng mới hay bạn vừa mới thay thế hoặc sửa chữa đường ống. Kiểm tra mỗi ba năm đối với clorua, sắt, sulfat, mangan, độ cứng và sự ăn mòn. Tùy thuộc vào khu vực mà bạn sống, bạn cũng có thể cần phải xem xét kiểm tra lượng chì, đồng, asen, radon (một loại nguyên tố trơ như xenon, argon), thuốc trừ sâu, hoặc các chất khác hàng năm.

Nếu bạn đang mang thai, hãy kiểm tra nitrat trong nước trước khi em bé được sinh ra, ngay sau khi sinh em bé, và thỉnh thoảng trong sáu tháng đầu đời của bé. Trẻ sơ sinh đặc biệt dễ bị ngộ độc nitrat.

Tiếp xúc với nồng độ nitrat cao có thể gây ra methemoglobinemia, một rối loạn máu được gọi là hội chứng “blue baby” làm da bé có màu xanh tím, ảnh hưởng tới các hemoglobin trong máu của trẻ, khiến việc cung cấp oxy giảm xuống dưới mức nguy hiểm. Nếu da của bé bắt đầu chuyển sang màu xanh, hãy chăm sóc y tế cho bé ngay lập tức. Ngộ độc nitrat có thể điều trị được, nhưng chăm sóc y tế kịp thời là rất quan trọng.

Tôi có nên chỉ uống nước đóng chai?

Tại Mỹ: Không cần thiết. Nước đóng chai không chỉ đắt hơn so với nước máy, mà trong một số trường hợp, nó còn không lành mạnh – và thậm chí có thể ít lành mạnh – hơn nước máy địa phương của bạn. (Tất nhiên, điều đó phụ thuộc vào chất lượng của nguồn nước tại địa phương của bạn). Trong thực tế, theo một báo cáo năm 2000 của Consumer Reports, khoảng một phần tư của nước đóng chai chỉ đơn giản là nước máy đã được xử lý và đóng gói lại.

Chất lượng nước đóng chai có thể khác nhau, tùy thuộc vào nhà sản xuất, nguồn gốc (cho dù đó là nước suối hoặc nước giếng) và cách xử lý. Cơ quan Quản lý Thuốc và Thực phẩm (FDA) quản lý chất lượng nước đóng chai cùng với các cơ quan nhà nước và các tổ chức thương mại như Hiệp hội nước đóng chai quốc tế (tổ chức liệt kê các công ty nước đóng chai tuân theo luật của tổ chức).

Một số nước đóng chai được chứng nhận bởi NSF International, một tổ chức phi lợi nhuận độc lập. Trang web người tiêu dùng của NSF có chứa rất nhiều thông tin hữu ích về các loại nước đóng chai khác nhau và nguồn gốc của chúng. Hãy tìm những dấu NSF trên mặt nước đóng chai mà bạn mua, để đảm bảo rằng nó đã được kiểm tra cẩn thận.

Nước đóng chai được quy định khác so với nước máy, với các tiêu chuẩn nghiêm ngặt hơn đối với một số chất gây ô nhiễm và tiêu chuẩn lỏng hơn cho những chất khác. Ví dụ, nước đóng chai không cần phải được kiểm tra cho amiăng hoặc ký sinh trùng như Cryptosporidium hoặc Giardia, vì FDA không xem các chất gây ô nhiễm này là mối nguy sức khỏe lớn. Nhưng các tiêu chuẩn về chì và flo thì nghiêm ngặt đối với nước đóng chai hơn so với nước máy.

Một lựa chọn ít tốn kém hơn để thay thế nước đóng chai là lắp đặt một bộ lọc trên bồn rửa nhà bếp hoặc tủ lạnh. Một số bộ lọc có thể loại bỏ chì và các chất ô nhiễm khác trong nước của bạn, nhưng không phải tất cả các loại bộ lọc đều loại bỏ tất cả các chất gây ô nhiễm.

Trước khi bạn mua một thiết bị xử lý nước, hãy để nước của bạn được thử nghiệm để bạn biết chính xác những chất gây ô nhiễm bạn đang cố gắng để loại bỏ. NSF International duy trì một cơ sở dữ liệu về các thiết bị xử lý nước chứng nhận cùng loại chất ô nhiễm mà chúng loại bỏ để bạn có thể tìm kiếm và lựa chọn thiết bị phù hợp.

Tuy nhiên, một điều cần phải lưu ý là hai loại bộ lọc tại nhà – hệ thống thẩm thấu ngược RO và hệ thống chưng cất – có thể loại bỏ flo từ nước. Nếu bạn đang sử dụng một trong các hệ thống này, hãy nói chuyện với nha sĩ hoặc bác sĩ của bạn: Bạn sẽ muốn chắc chắn trẻ nhận đủ flo thông qua các nguồn khác vì flo xây dựng men răng và ngăn ngừa sâu răng.

Nếu bạn mua một máy lọc nước, hãy làm theo chỉ dẫn của nhà sản xuất và thay đổi bộ lọc thường xuyên để ngăn ngừa các chất ô nhiễm tích tụ theo thời gian.

Tài liệu tham khảo

http://www.babycenter.com/0_how-to-tell-if-your-water-is-safe_64397.bc?showAll=true