Nội dung chính
Caffeine là gì?
Caffeine là một chất kích thích tự nhiên được tìm thấy trong cà phê, trà, sô cô la và các loại thực phẩm và đồ uống khác.
Caffeine có ảnh hưởng như thế nào đến cơ thể?
Caffeine được định nghĩa là chất gây nghiện vì có tác dụng kích thích hệ thần kinh trung ương đối với cả trẻ nhỏ và người lớn. Sử dụng lượng nhỏ caffeine giúp chúng ta cảm thấy tỉnh táo và tràn đầy năng lượng.
Thực phẩm và đồ uống chứa caffeine ngày càng được sử dụng rộng rãi nhưng chúng ta nên hạn chế tối đa việc tiêu thụ caffeine, đặc biệt là với trẻ nhỏ.
Đối với cả trẻ nhỏ và người lớn, tiêu thụ quá nhiều caffeine có thể gặp các triệu chứng sau:
- Lo lắng, bồn chồn
- Đau dạ dày
- Đau đầu
- Mất tập trung
- Khó ngủ
- Nhịp tim nhanh
- Huyết áp cao
Đặc biệt là đối với trẻ nhỏ, chỉ một lượng nhỏ caffeine cũng có thể gây ra những tác dụng này.
Những vấn đề nào khác có thể xảy ra khi trẻ nhỏ tiêu thụ caffeine?
Sau đây là một vài lí do khác để hạn chế trẻ nhỏ tiêu thụ caffeine:
- Trẻ thường uống caffeine có trong các loại nước ngọt có ga thông thường. Trẻ uống một hay nhiều hơn một ly nước ngọt có ga mỗi ngày làm tăng nguy cơ bị béo phì 60%.
- Đồ uống chứa caffeine thường chứa calo rỗng (empty calo) làm cho trẻ cảm thấy no và không thiêu thụ được vitamin và khoáng chất cần thiết từ các nguồn thực phẩm lành mạnh khác. Uống quá nhiều nước ngọt có ga có thể dẫn tới thiếu canxi do ít uống sữa, mà trẻ nhỏ lại rất cần canxi để giúp cho xương và răng chắc khỏe.
- Nhiều loại đồ uống ngọt có chứa caffeine có thể dẫn đến sâu răng do nhiều đường và làm mòn men răng do nhiều axit.
- Caffeine là một chất lợi tiểu khiến cơ thể thải nước (thông qua việc đi tiểu), có thể làm cơ thể mất nước. Tốt nhất là tránh dùng quá nhiều caffeine trong thời tiết nóng khi mà trẻ đã mất nhiều nước do tiết mồ hôi.
- Ngừng sử dụng caffeine một cách đột ngột có thể gây ra triệu chứng cai nghiện (đau đầu, đau cơ và dễ nổi cáu), đặc biệt đối với người đã tiêu thụ nhiều caffeine trước đó.
- Caffeine có thể gây ra những vấn đề tiềm ẩn về tim mạch và thần kinh mà trẻ nhỏ khó tự nhận ra được.
Độ nhạy với caffeine là gì?
Độ nhạy với caffeine liên quan tới lượng caffeine có thể gây ảnh hưởng đến cơ thể của một người. Trung bình, lượng caffeine cần thiết gây tác dụng phụ là ít hơn đối với người có cân nặng nhỏ hơn. Tuy nhiên độ nhạy với caffeine phụ thuộc nhiều nhất vào lượng caffeine tiêu thụ hàng ngày.
Những người thường xuyên uống đồ uống có chứa caffeine sẽ giảm dần độ nhạy. Điều này có nghĩa là họ cần lượng caffeine cao hơn người ít uống caffeine để có cảm giác do caffeine mang lại. Vì vậy, trẻ nhỏ càng tiêu thụ nhiều caffeine thì độ nhạy với cafein sẽ tăng lên.
Những thực phẩm và đồ uống nào có chứa caffeine?
Caffeine có mặt trong lá và hạt của nhiều loài thực vật. Caffeine cũng có thể được sản xuất nhân tạo và thêm vào một số loại thực phẩm nhất định. Hầu hết lượng caffeine của trẻ nhỏ đến từ các loại nước uống có ga, ngoài ra còn có thể từ cà phê, trà, sô cô la, kem, sữa chua đông lạnh cũng như trong các thuốc giảm đau và thuốc không được kê đơn khác. Thậm chí trà ‘iced tea’ cũng chứa nhiều đường và caffeine như nước ngọt có ga.
Dưới đây là so sánh hàm lượng caffeine của một số thực phẩm:
Sản phẩm | Thể tích | Lượng Caffeine |
Coca-Cola | 355 mL | 34 mg |
Diet coke | 355 mL | 45 mg |
Pepsi | 355 mL | 38 mg |
Trà ‘iced tea’ | 355 mL | 70 mg* |
Sô cô la đen | 28.35 g | 20 mg* |
Sô cô la sữa | 28.35 g | 6 mg* |
Đồ uống sữa sô cô la | 236 mL | 5 mg* |
*lượng tính trung bình |
Nguồn: Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm và Hiệp hội Đồ uống Ngọt Quốc gia (Hoa kỳ).
Làm thế nào để giảm tiêu thụ caffeine ở trẻ?
Bạn có thể giúp trẻ duy trì một chế độ ăn uống không caffeine hay không? Hoàn toàn có thể! Cách tốt nhất là loại bỏ nước ngọt có ga ra khỏi chế độ ăn uống hàng ngày của trẻ. Thay vào đó, cho trẻ uống nước, sữa, các loại nước khoáng có hương hoặc những lượng nhỏ nước ép trái cây nguyên chất. Bạn có thể cho trẻ dùng nước ngọt có ga, trà ‘iced tea’ trong một số dịp đặc biệt với điều kiện các loại đồ uống này không chứa caffeine (ví dụ trà đã tách bỏ caffeine). Hãy kiểm tra lượng caffeine có trong sản phẩm bằng cách xem thông tin thành phần ghi trên bao bì.
Cách giảm tiêu thụ caffeine tốt nhất là cắt giảm một cách từ từ. Nếu không, trẻ nhỏ (và cả người lớn) có thể bị đau đầu, nhức mỏi, trầm cảm hoặc trạng thái tinh thần rất xấu. Một số người cắt giảm caffeine có thể cảm thấy mệt mỏi. Đó là cách cơ thể nói rằng cần được nghỉ ngơi. Đừng lo lắng – cơ thể sẽ trở lại bình thường sau một vài ngày.
Tài liệu tham khảo
https://kidshealth.org/en/parents/child-caffeine.html?WT.ac=ctg&fbclid=IwAR1MF7rKA7ouJScGm-GiSgFXftsDPOVYRcJp__kO7DT6mp-K7Tjj616JSH4#cathealthy-eating