Thử nghiệm lẩy da

Nguyên nhân của các triệu chứng dị ứng thức ăn là do sự tương tác giữa các chất gây dị ứng trong thực phẩm và kháng thể IgE (immunoglobulin E hay globulin miễn dịch E). Để chẩn đoán dị ứng thực phẩm, bác sĩ chuyên khoa dị ứng có thể sử dụng thử nghiệm lẩy da (skin prick test – SPT) để đo lượng kháng thể IgE đối với thực phẩm nghi ngờ gây dị ứng. Thử nghiệm lẩy da thì không tốn kém, cho kết quả ngay lập tức và có thể được thực hiện tại phòng khám bác sĩ.

Trong thử nghiệm này, bác sĩ chuyên khoa dị ứng nhỏ một giọt dung dịch chứa chất gây dị ứng thực phẩm trên cẳng tay hoặc lưng của bạn (khi thử nghiệm các loại trái cây hoặc rau quả, thực phẩm tươi có thể được sử dụng thay vì dùng dung dịch). Sử dụng một đầu dò nhỏ bằng nhựa hoặc kim loại, các bác sĩ nhẹ nhàng chích hoặc làm xước da để đưa một lượng dung dịch nhỏ vào ngay bên dưới bề mặt da. Thử nghiệm lẩy da thường không đau và không có chảy máu. Vết xước trên bề mặt da cảm giác tương tự như vết cào nhẹ bằng móng tay.

Tùy vào trường hợp mà bạn có thể kiểm tra một hoặc vài loại thực phẩm. Kết quả thường xuất hiện trong vòng 30 phút. Kết quả dương tính được thể hiện bằng một nốt phồng – một vết sưng màu trắng bao quanh bởi một vùng da nhỏ bị ngứa đỏ. Nói chung, một nốt phồng lớn có nhiều khả năng chỉ thị đó là dị ứng thực phẩm, nhưng kích thước không phải lúc nào cũng là một yếu tố dự đoán chính xác. Nếu không có nốt phồng xuất hiện, thì không chắc chắn được rằng bạn bị dị ứng với thực phẩm thử nghiệm.

Thử nghiệm lẩy da hiếm khi cho kết quả “âm tính giả” (kết quả sai cho thấy rằng bạn không bị dị ứng với thức ăn trong khi bạn thực sự có bị dị ứng). Kết quả âm tính hầu như luôn có nghĩa rằng bạn không bị dị ứng với thức ăn.

Tuy nhiên, xét nghiệm dương tính không phải lúc nào cũng chính xác. Khoảng 50% đến 60% các thử nghiệm lẩy da cho kết quả “dương tính giả”, có nghĩa là các xét nghiệm cho thấy dương tính ngay cả khi bạn không thực sự dị ứng với thực phẩm đang được thử nghiệm. Những kết quả này xảy ra vì hai lý do:

• Khi bạn ăn, hệ tiêu hóa dần dần phá vỡ protein thành các phần tử rất nhỏ. Kết quả là các protein gây dị ứng có thể nhỏ đến nỗi các kháng thể IgE không thể phát hiện ra chúng, do đó, loại thực phẩm đó thực sự an toàn cho bạn. Nhưng thử nghiệm lẩy da và xét nghiệm máu không thể bắt chước quá trình tiêu hóa. Bởi vì protein thực phẩm thì lớn hơn khi chúng tương tác với da hoặc máu, các kháng thể IgE có thể dễ dàng “nhận thấy” các chất gây dị ứng và tấn công chúng. Đây là lý do tại sao thử nghiệm lại chỉ thị rằng bạn nhạy cảm với một loại thực phẩm nghi ngờ dị ứng hơn bạn thực sự nhạy cảm với chúng.

• Thành viên trong một “họ” thực phẩm thường chứa các protein tương tự nhau. Ví dụ, nếu bạn bị dị ứng với đậu phộng, thử nghiệm của bạn có thể cho phản ứng dương tính với các loại khác trong họ đậu như đậu xanh, ngay cả khi việc ăn đậu xanh chưa bao giờ gây ra vấn đề gì cho bạn. Đây được gọi là phản ứng chéo. Thử nghiệm cho kết quả dương tính vì nó nhận ra một loại protein giống nhau có trong đậu phộng và đậu xanh. Nhưng thử nghiệm đã không phát hiện được thủ phạm thực sự – một loại protein khác chỉ được tìm thấy trong đậu phộng.

Mặc dù tỷ lệ cho kết quả dương tính giả khá cao nhưng đối với bác sĩ có kinh nghiệm về dị ứng, thử nghiệm lẩy da và xét nghiệm máu đều vô cùng hữu ích. Ví dụ, nếu bệnh sử cho thấy rằng bạn gặp phải một số phản ứng sau khi ăn sản phẩm đậu nành, và các thử nghiệm lẩy da cho thấy phản ứng dương tính với protein đậu nành thì rất có khả năng bạn bị dị ứng với đậu nành. Nếu cần thiết, bác sĩ có thể yêu cầu xét nghiệm bổ sung.

Nếu bạn đang uống thuốc kháng histamin, hãy nhớ rằng chúng có thể gây trở ngại cho các xét nghiệm da. Nếu việc ngừng dùng thuốc trong một thời gian ngắn làm cho các triệu chứng trở nên tồi tệ hơn, bác sĩ của bạn có thể sẽ thực hiện xét nghiệm máu.

Các phương pháp thử nghiệm đã được chứng minh khác:

Xét nghiệm máu

Thử nghiệm ăn thử thực phẩm

Chế độ ăn uống loại trừ

Tài liệu tham khảo:

http://www.foodallergy.org/diagnosis-and-testing/skin-tests