Thứ Tư, 04/10/2023

Xét nghiệm máu

Bài viết thứ 8 trong 41 bài thuộc ebook Dị ứng thực phẩm
 

xét nghiệm máu

Các xét nghiệm máu giúp chuẩn đoán sự xuất hiện của các kháng thể IgE đối với từng loại thực phẩm cụ thể (IgE, viết tắt của globulin miễn dịch E, là một loại kháng thể kích ứng với các triệu chứng dị ứng thức ăn). Trước kia, những xét nghiệm này được gọi là RAST (xét nghiệm phóng xạ miễn dịch) vì chúng dùng năng lực phóng xạ, tuy nhiên các xét nghiệm hiện đại ngày nay không còn dùng phương pháp này. Xét nghiệm máu và xét nghiệm phản ứng trên da (tham khảo Bài Thử nghiệm lẩy da) sẽ sàng lọc kháng thể IgE đối với từng loại thức ăn cụ thể. Làm xét nghiệm phản ứng trên da sẽ cho kết quả ngay lập tức nhưng kết quả của xét nghiệm máu phải mất 1 tuần. Không giống như xét nghiệm da, xét nghiệm máu không bị ảnh hưởng bởi các kháng histamin và được áp dụng rộng rãi hơn xét nghiệm da.

Đôi khi các phòng xét nghiệm sử dụng các phương pháp khác nhau cho xét nghiệm máu và vì vậy có thể  dùng những hệ thống ghi nhận hoặc đơn vị khác nhau để báo cáo kết quả. Bác sĩ chuyên khoa dị ứng của bạn phải nhận biết được sự khác nhau này.

Bác sĩ chuyên khoa dị ứng cũng cần phân tích kết quả xét nghiệm máu cho bạn. Những kết quả đó không giúp ích mấy cho việc phỏng đoán sự phức tạp và đa dạng của các loại dị ứng. Tuy nhiên, các kết quả này lại cung cấp thông tin về nguy cơ xuất hiện dị ứng ở cơ thể bạn. Xét nghiệm máu không giống như việc khám thai rằng người đó có thai hay không. Thông thường nếu xét nghiệm máu là dương tính nhưng người được xét nghiệm vẫn có thể ăn các thức ăn mà không có dấu hiệu gây dị ứng thì người đó được xem là không bị dị ứng.

Khoảng 50-60% các xét nghiệm máu và xét nghiệm phản ứng trên da sẽ cho kết quả sai lệch. Tức là xét nghiệm sẽ cho ra kết quả dương tính mặc dù bạn có thể không thật sự dị ứng với loại thức ăn được kiểm tra. Có hai nguyên nhân dẫn đến điều này:

  • Xét nghiệm có lẽ đã kiểm tra phản ứng của bạn đối với các loại protein có trong thức ăn ở dạng chưa được tiêu hóa. Có thể sau khi được tiêu hóa, protein từ thức ăn xâm nhập vào dòng máu không còn phản ứng với IgE nữa.
  • Xét nghiệm có lẽ đã xét nhầm lẫn giữa các protein tương tự nhau trong thức ăn nhưng không gây ra các phản ứng dị ứng. Ví dụ, nếu bạn dị ứng với lạc (đậu phộng), xét nghiệm có thể sẽ cho bạn kết quả dương tính đối với các loại hạt khác thuộc họ đậu như đậu que ngay cả khi bạn vẫn ăn được đậu que một cách bình thường.

Mặc dù rất có khả năng các xét nghiệm sẽ cho kết quả dương tính trong khi bạn không bị dị ứng hoặc trường hợp hiếm hơn là cho kết quả âm tính  trong khi bạn có bị dị ứng, nhưng theo các chuyên gia dị ứng giàu kinh nghiệm, xét nghiệm máu và xét nghiệm phản ứng trên da rất hữu ích. Điều này đặc biệt chính xác nếu kết quả của bạn được phân tích kết hợp với việc xem xét tiền sử bệnh lý của bạn. Chẳng hạn nếu trước kia bạn đã có nhiều phản ứng dị ứng sau khi ăn các sản phẩm từ đậu nành, và kết quả xét nghiệm máu cho kết quả dương tính đối với protein từ đậu nành thì rất có thể bạn đã bị dị ứng với đậu nành. Nếu cần thiết, bác sĩ chuyên khoa dị ứng sẽ yêu cầu bạn làm thêm một số xét nghiệm phụ (tham khảo Bài Chẩn đoán và xét nghiệm bệnh dị ứng thực phẩm)

Tài liệu tham khảo:

http://www.foodallergy.org/diagnosis-and-testing/blood-tests