Nội dung chính
Dị ứng đậu phộng là một trong những bệnh dị ứng thức ăn phổ biến nhất. Đậu phộng có thể gây ra phản ứng dị ứng nghiêm trọng có nguy cơ gây tử vong như sốc phản vệ. Vì vậy lời khuyên dành cho những người bị dị ứng với đậu phộng là luôn có sẵn bút tiêm epinephrine tự động (ví dụ như EpiPen®, Auvi-Q ™ hoặc Adrenaclick®). Để ngăn chặn phản ứng dị ứng, tuyệt đối không sử dụng đậu phộng và sản phẩm làm từ đậu phộng. Luôn đọc nhãn thành phần để xác định thành phần đậu phộng.
Dị ứng với đậu phộng thường gặp ở trẻ em và đang có dấu hiệu tăng lên. Theo một nghiên cứu, số lượng trẻ em ở Mỹ bị dị ứng với đậu phộng tăng lên gấp ba lần từ năm 1997 đến 2008, một nghiên cứu ở Anh và Canada cũng cho thấy tỷ lệ dị ứng đậu phộng cao trong học sinh.
Dị ứng đậu phộng có xu hướng kéo dài cả đời, mặc dù nghiên cứu chỉ ra rằng khoảng 20 % trẻ em bị dị ứng với đậu phộng cuối cùng có thể hết dị ứng. Anh chị em (trong gia đình) của trẻ bị dị ứng với đậu phộng có thể có nguy cơ bị dị ứng với đậu phộng cao. Bác sĩ có thể cung cấp hướng dẫn về việc làm kiểm tra cho các bé.
Đậu phộng không giống như các loại hạt cây (tree nut) là loại hạt mọc trên thân cây (như là hạt hạnh nhân, hạt điều, quả óc chó, v.v). Đậu phộng mọc dưới đất và nó thuộc một họ thực vật khác gọi là cây họ đậu. Các ví dụ khác của các cây họ đậu bao gồm đậu hạt (bean), đậu hạt tròn (pea), đậu lăng và đậu nành. Nếu bạn bị dị ứng với đậu phộng, thì không có nghĩa là bạn sẽ có nguy cơ bị dị ứng với cây họ đậu khác (bao gồm cả đậu nành) cao hơn các loại thực phẩm khác.
Một lượng nhỏ đậu phộng có thể gây ra phản vệ. Tiếp xúc thông thường với đậu phộng, như chạm vào đậu phộng hoặc bã bơ đậu phộng, thường ít khi gây ra phản ứng nghiêm trọng. Tiếp xúc thông thường sẽ trở nên đáng lo ngại nếu bộ phận cơ thể có tiếp xúc với đậu phộng sau đó lại tiếp xúc với mắt, mũi hay miệng (ví dụ, một đứa trẻ bị dị ứng với đậu phộng dính bơ đậu phộng vào ngón tay và sau đó xoa lên mắt).
Dựa trên các nghiên cứu gần đây, khoảng 25-40% những người có dị ứng đậu phộng cũng bị dị ứng với các loại hạt cây (tree nut). Ngoài ra, đậu phộng và các loại hạt cây thường tiếp xúc với nhau trong quy trình sản xuất và quy trình đóng gói. Do đó, bác sĩ thường khuyên bệnh nhân bị dị ứng với đậu phộng cũng nên tránh các loại hạt cây.
Tránh đậu phộng
Luật Liên Bang về Bảo vệ người tiêu dùng và cách dán nhãn thực phẩm dị ứng (FALCPA) yêu cầu tất cả các sản phẩm thực phẩm đóng gói được bán ở Mỹ có chứa đậu phộng phải liệt kê thành phần “lạc” (đậu phộng) trên nhãn.
Đọc tất cả các nhãn sản phẩm một cách cẩn thận trước khi mua và sử dụng. Thành phần trong các sản phẩm thực phẩm đóng gói có thể thay đổi mà không báo trước, do đó bạn nên kiểm tra thành phần cẩn thận mỗi lần bạn mua. Nếu bạn có thắc mắc, hãy gọi cho nhà sản xuất.
Tính đến thời điểm này, việc sử dụng nhãn khuyến cáo (như “có thể chứa”) trên các loại thực phẩm đóng gói là tự nguyện và không có hướng dẫn rõ ràng cho việc sử dụng loại nhãn này. Tuy nhiên, FDA đã bắt đầu phát triển một chiến lược dài hạn để giúp các nhà sản xuất kê khai thành phần trên nhãn một cách rõ ràng và nhất quán, để người tiêu dùng bị dị ứng thực phẩm và người chăm sóc bệnh nhân dị ứng biết được thông tin về khả năng có chứa tám chất gây dị ứng chính.
Xem thêm về ghi nhãn thực phẩm.
Tránh các loại thực phẩm có chứa đậu phộng hoặc bất kỳ các thành phần nào dưới đây:
- Hạt nhân tạo
- Hạt Beer (tên một loại sản phẩm đậu phộng)
- Dầu đậu phộng ép lạnh hoặc ép thường
- Goobers (tên một loại sản phẩm đậu phộng phủ sô-cô-la)
- Các loại hạt mọc dưới đất
- Mandelonas (đậu phộng ngâm hương liệu hạnh nhân)
- Các loại hạt hỗn hợp
- Monkey nut (một loại đậu phộng của Anh)
- Hạt dạng nghiền nát (nut meat)
- Hạt dạng lát mỏng (nut pieces)
- Bơ đậu phộng
- Bột đậu phộng
- Đậu phộng (thủy phân) giàu protein
Đậu phộng đôi khi được tìm thấy trong những sản phẩm sau đây:
- Sản phẩm nướng (ví dụ, bánh ngọt, bánh quy)
- Kẹo (bao gồm cả kẹo sô cô la)
- Trứng cuộn
- Sốt Enchilada
- Marzipan (Bánh hạnh nhân)
- Mole sauce (một loại nước xốt của Mê-xi-cô)
- Nougat (một nhãn hiệu bánh kẹo của Ý)
Một số loại thực phẩm có chứa đậu phộng mà có thể bạn không nghĩ tới
- Món ăn châu Phi, châu Á và Mexico
- Nước xốt như tương ớt, nước xốt nóng, pesto, nước thịt, nước xốt Mexico và nước trộn salad
- Đồ ngọt như bánh pudding, bánh quy, bánh nướng, bánh nướng và sô cô la nóng
- Trứng cuộn
- Bánh rán hay bánh xèo
- Pizza đặc sản tùy vùng
- Một số sản phẩm thực phẩm chay, đặc biệt những sản phẩm quảng cáo thay thế thịt
- Các sản phẩm có chứa dầu đậu phộng ép lạnh hoặc ép thường (do có chứa protein của đậu phộng)
- Glaze và marinade (các loại xốt gia vị)
- Thức ăn vật nuôi
* Lưu ý: Danh sách trên chỉ nhấn mạnh một số sản phẩm/thức ăn có thể chứa đậu phộng mà người tiêu dùng thường ít để ý đến (ví dụ, trên nhãn thực phẩm cho một sản phẩm cụ thể, trong một bữa ăn nhà hàng, trong món ăn lạ). Danh sách này không có nghĩa là đậu phộng luôn luôn hiện diện trong những thực phẩm trên; nó chỉ nhằm nhắc nhở người tiêu dùng luôn luôn đọc nhãn và xem xét các thành phần trước khi ăn một loại thức ăn mà không do tự bản thân họ chuẩn bị.
Hãy nhớ rằng:
- Một số dịch vụ ăn uống được coi là có nguy cơ cao đối với cá nhân bị dị ứng với đậu phộng do họ thường sử dụng đậu phộng làm nguyên liệu và gây ra tương tác chéo, thậm chí ngay cả khi bạn gọi món ăn không chứa đậu phộng. Những nơi này bao gồm nhà hàng châu Phi, châu Á (đặc biệt là Trung Quốc, Ấn Độ, Indonesia, Thái Lan và Việt Nam) và Mexico, các tiệm bánh và các cửa hàng kem.
- FDA quy định dầu đậu phộng tinh chế không cần dán nhãn như là một chất gây dị ứng. Nghiên cứu cho thấy rằng hầu hết các cá nhân bị dị ứng với đậu phộng thường an toàn với dầu đậu phộng (nhưng không tính tới loại dầu đậu phộng ép lạnh hoặc ép đùn – đôi khi còn được coi là dầu dành cho người sành ăn). Nếu bạn bị dị ứng với đậu phộng, hãy hỏi bác sĩ của bạn về việc bạn có nên tránh dầu đậu phộng hay không.
- Một nghiên cứu cho thấy, không giống như các loại đậu khác, khả năng phản ứng chéo (cross-reaction) giữa đậu phộng và hoa lupine rất cao.
- Dầu Arachis là dầu đậu phộng.
- Hạt hướng dương thường được sản xuất trên cùng thiết bị với đậu phộng.
- Một số loại bơ hạt thay thế, chẳng hạn như bơ hạt đậu nành hoặc bơ hạt hướng dương, được sản xuất trên cùng thiết bị với các loại hạt khác, trong một số trường hợp có cả đậu phộng. Hãy liên hệ với nhà sản xuất trước khi ăn những sản phẩm này.
- Vỏ đậu phộng đôi khi có thể được tìm thấy trong phân trộn, được dùng để bón trên bề mặt bãi cỏ. Trước khi bạn thuê một nhà thầu làm vườn, hãy hỏi thăm về việc họ có sử dụng các vỏ đậu phộng trong phân trộn hay không để bạn có thể đưa ra quyết định thích hợp.
Tài liệu tham khảo
http://www.foodallergy.org/allergens/peanut-allergy