Thứ Năm, 21/11/2024
Dinh dưỡng Dinh dưỡng hợp lý Cách ăn uống khoa học 6 cách mà lúa mì nguyên cám “khỏe cho tim mạch” có thể hủy hoại sức khỏe của bạn

6 cách mà lúa mì nguyên cám “khỏe cho tim mạch” có thể hủy hoại sức khỏe của bạn

Bài viết thứ 25 trong 50 bài thuộc ebook Cách ăn uống khoa học
 

 

Những nghiên cứu mới cho thấy lúa mì nguyên cám có thể góp phần vào những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.

Dưới đây là 6 cách lúa mì có thể gây hại sức khỏe của  bạn.

  1. Lúa mì chứa gluten

Gluten là protein chính được tìm thấy trong lúa mì và một vài loại hạt khác như lúa mạch đen, lúa mì Spenta và lúa mạch.

Tên của nó được tạo nên do đặc tính giống chất keo (Glue).

Loại protein này làm cho bột nhào dẻo và dễ tạo hình. Vấn đề với bột mì hiện nay là nhiều người không thể tiêu hóa lượng gluten.

Hệ tiêu hóa “thấy” những protein gluten trong đường tiêu hóa và nghĩ chúng là vật thể lạ và mở một cuộc tấn công không chỉ gluten và còn vào vách ống tiêu hóa.

Đây là minh chứng cho bệnh celiac một bệnh nghiêm trọng ảnh hưởng đến 1% dân số.

Tuy nhiên có bằng chứng cho thấy một tỉ lệ lớn hơn trong dân số có thể “nhạy cảm” với gluten. Bênh celiac của họ không phát triển mạnh nhưng họ có những triệu chứng khi tiêu hóa gluten.

Những nghiên cứu trên người không có bệnh celiac cho thấy gluten có thể hủy hoại niêm mạc ruột và gây ra những triệu chứng như đau, thiếu máu, sình bụng, đi ngoài không ổn định, mệt mỏi trong số nhiều triệu chứng khác.

Cũng có những bằng chứng cho thấy gluten có thể làm niêm mạc ruột dễ thẩm thấu, tiềm tàng cho phép những chất được tiêu hóa “rò rỉ” từ đường tiêu hóa vào máu.

Tất nhiên cũng rất quan trọng khi phải chỉ ra rằng không phải tất cả mọi người đều nhạy cảm với lúa mì. Một số người có khả năng dung nạp nó.

Cách tốt nhất để biết bạn có nhạy cảm với lúa mì và gluten hay không là hoàn toàn không dùng chúng trong vòng 30 ngày sau đó dùng lại và cảm nhận xem có bất kỳ triệu chứng nào không.

Tổng kết: ngày càng nhiều bằng chứng cho thấy một lượng lớn dân số có thể nhạy cảm với gluten. Dị ứng gluten có thể gây ra nhiều ảnh  hưởng bất lợi cho sức khỏe.

  1. Bột mì làm tăng lượng đường trong máu nhanh chóng

Những sản phẩm hạt đã qua tinh chế như bánh mì trắng rất dễ tiêu hóa và dẫn đến làm tăng lượng đường trong máu.

Những đợt tăng cao được theo sau bởi những đợt giảm nhanh gây đói và cần một bữa ăn khác có carb cao.

Hiện tượng này thường được biết đến như là “tàu lượn đường huyết (blood sugar roller coaster).

 

Tuy nhiên những sản phẩm làm từ ngũ cốc nguyên hạt chứa nhiều chất xơ hơn và được cho là làm chậm mức độ gia tăng đường huyết.

Vấn đề là ngũ cốc nguyên hạt không phải luôn luôn như những gì chúng ta nghĩ. Thường thì chúng được giã thành bột mịn vốn cũng được tiêu hóa nhanh và dẫn đến sự gia tăng đường huyết.

Chỉ số Glycemic (GI) là một chỉ số phản ánh tốc độ làm tăng đường huyết. Bánh mì với lượng bột mì nguyên hạt trung bình có chỉ số Glycemic là 71, cùng chỉ số với bánh mì trắng.

Dùng nhiều thực phẩm có chỉ số GI cao thường liên quan đến béo phì, tiểu đường, bệnh mạch vành và thậm chí là ung thư.

Đường huyết tăng cũng gây ra những biến chứng khi glucose phản ứng với protein trong cơ thể. Quá trình này được gọi là Glycation và là một trong những yếu tố của sự lão hóa.

Tổng kết: Hầu hết các sản phẩm ngũ cốc nguyên hạt thật sự đã được nghiền thành dạng bột mịn và chúng có xu hướng làm tăng đường huyết một cách nhanh chóng và có thể gây ra nhiều vấn đề về sức khỏe sau này.

  1. Lúa mì chứa những chất có thể “đánh cắp” dưỡng chất từ cơ thể

Năng lượng chỉ tạo năng lượng, lúa mì không quá dinh dưỡng so với những loại thực phẩm khác như những loại có nguồn gốc từ động vật và rau củ.

Lúa mì chứa những chất có thể “đánh cắp” dưỡng chất từ những thực phẩm khác

  • Một chất trong lúa mì được gọi là axit phytic có thể kết hợp với khoáng chất như canxi, kẽm, sắt và magne và ngăn những chất này được hấp thu vào cơ thể. Lúa mì nguyên hạt thậm chí còn chứa nhiều axit phytic hơn lúa mì đã được tinh chế.
  • Lúa mì không chứa tất cả các loại axit amin cần thiết theo tỉ lệ và vì vậy đây không phải là nguồn protein tốt cho cơ thể.
  • Với những ai nhạy cảm với gluten, đường ruột có thể bị tổn thương, làm giảm khả năng hấp thụ tất cả các chất dinh dưỡng.
  • Một nghiên cứu cho thấy chất xơ trong bột mì có thể làm đốt cháy lượng vitamin D dự trữ trong cơ thể nhanh hơn 30%, gia tăng nguy cơ thiếu hụt vitamin này.

Tổng kết: Bột mì chứa một chất gọi là axit phytic có thể làm giảm khả năng hấp thụ những khoáng chất quan trọng. Bột mì cũng có thể làm cơ thể đốt cháy nguồn dự trữ vitamin D nhanh hơn và dẫn tới thiếu hụt.

  1. Việc tiêu thụ lúa mì có liên hệ đến một vài bệnh về não

Các nghiên cứu cho thấy rằng việc dùng bột mì có liên quan đến những triệu chứng rối loạn nghiêm trọng ở não bộ.

Gluten và hội chứng thất điều tiểu não (cerebellar ataxia)

Hội chứng thất điều tiểu não là một sự rối loạn dây thần kinh vận động gây ra bởi thương tổn tiểu não,– phần điều khiển chức năng vận động của não.

Một dạng của bệnh này có thể gây ra hoặc bị nghiêm trọng hơn bởi việc dùng gluten, nó được gọi là hội chứng thất điều tiểu não gluten và liên quan đến sự tấn công tự miễn của tiểu não.

Nhiều nghiên cứu cho thấy sự liên hệ giữa gluten, sự nhạy cảm gluten và sự mất cân bằng tiểu não. Một thử nghiệm có kiểm chứng cũng cho thấy một sự tiến bộ ở bệnh nhân mất cân bằng khi dùng chế độ ăn không gluten.

Gluten và bệnh tâm thần phân liệt

Bệnh tâm thần phân liệt là một bệnh rối loạn thần kinh nghiêm trọng gây đau đớn, u phiền cho 0.3 đến 0.7% dân số tại một vài thời điểm trong cuộc đời họ.

Có những sự liên hệ thống kê mạnh mẽ giữa bệnh celiac, nhạy cảm gluten và tâm thần phân liệt. Nhiều cá nhân bị tâm thần phân liệt có kháng thể chống lại gluten trong máu.

Cũng có một thử nghiệm được kiểm chứng và một số báo cáo cho thấy một số (không phải tất cả) bệnh nhân tâm thần phân liệt thấy sự cải thiện khi dùng bữa ăn không chứa gluten.

Những triệu chứng rối loạn não khác

Những rối loạn khác của bộ não có thể liên quan đến bệnh celiac và nhạy cảm gluten là bệnh tự kỷ and động kinh.

Những bệnh kể trên chỉ là một phần trong số những rối loạn có liên quan đến bệnh celiac và nhạy cảm gluten.

Dĩ nhiên, tôi không cho rằng lúa mì hoặc gluten gây ra những rối loạn này, chỉ là một số bằng chứng đưa ra giả thuyết rằng gluten có thể là một yếu tố gây bệnh ở một số bệnh nhân.

Điều này chắc chắn cần được nghiên cứu toàn diện hơn nhưng nếu không có những lợi ích thật sự khi dùng lúa mì thì bản thân tôi vẫn thích ở phía an toàn và tránh dùng bột mì.

 

Tổng kết: nhạy cảm với gluten có liên hệ đến nhiều chứng rối loạn ở não như tâm thần phân liệt, mất cân bằng tiểu não, tự kỷ và động kinh.

  1. Lúa mì có thể gây nghiện

Có một số người tin rằng lúa mì có thể gây nghiện.

Điều này chắc chắn chưa được chứng minh mặc dù có một vài sự quan sát thú vị cho giả định này.

Khi những protein gluten được cắt ra trong ống nghiệm, chuỗi peptide chúng tạo thành có thể kích thích các thụ thể opioid. Những peptide này được gọi là gluten exorphin.

Thực thể opioid là những cơ quan tiếp nhận trong bộ não được kích thích bởi những loại thuốc như heroin và morphine cũng như endorphine, chất được phóng thích một cách tự nhiên khi chúng ta vận động như chạy chẳng hạn.

Giả thuyết là thế này gluten chúng ta ăn vào sẽ được phá vỡ liên kết tạo thành opioid peptide, những chất này sau đó sẽ đi vào máu và cuối cùng lên não nơi chúng gây ra việc nghiện lúa mì.

Gluten exorphin được tìm thấy trong máu của bệnh nhân celiac. Cũng có một số bằng chứng ở động vật cho thấy gluten exorphin được tạo ra trong cơ thể.

Đây chỉ là giả thuyết ở thời điểm này. Không có bằng chứng nào chứng mình lúa mì có thể gây nghiện.

Cá nhân tôi thấy rằng ý kiến đó có vẻ hợp lý. Trở về những ngày khi tôi ăn bột mì, tôi thường có cảm giác thèm nó. Hầu hết những thức ăn mà tôi hay thèm là những thực phẩm có chứa đường và bột mì.

Tổng kết: Những sản phẩm tiêu hóa có chứa gluten có thể kích thích thụ thể opioid và góp phần gây nghiện. Tuy nhiên, điều này cần được nghiên cứu thêm trước khi đi đến kết luận.

  1. Lúa mì toàn phần làm tăng nhanh cholesterol LDL

Lượng cholesterol LDL,– cholesterol xấu bị nâng lên làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch

Tuy nhiên, những nghiên cứu cho thấy rằng không chỉ có 1 loại LDL. Kích cỡ của phân tử LDL cũng rất quan trọng.

Những người có những hạt LDL dày, nhỏ (còn được gọi là Dạng B) thì có nguy cơ mắc bệnh tim mạch cao hơn.

Mối liên hệ thì không nhiều đối với những người có hạt LDL lớn được biết đến với dạng A.

Một thử nghiệm ngẫu nhiên được kiểm soát phân 36 người đàn ông thừa cân thành 2 nhóm:

Một nhóm được cho ăn yến mạch nguyên hạt, nhóm còn lại thì dùng lúa mì nguyên hạt. Nghiên cứu kéo dài trong 12 tuần và họ đo đạc những yếu tố rủi ro nghiêm trọng đối với bệnh tim.

Nhóm dùng yến mạch giảm lượng LDL tổng, số hạt LDL và lượng LDL dày, kích thước nhỏ. (LDL-p  là một yếu tố rủi ro quan trọng)

Tuy nhiên, nhóm dùng lúa mì đã tăng lượng LDL 8%, tăng số lượng hạt LDL lên 14.2% và một sự gia tăng khác thường là 60.4% ở hạt LDL dày, nhỏ.

Nhóm dùng lúa mì cũng bị tăng cholesterol tổng và triglyceride nhưng sự khác biệt chưa có ý nghĩa thống kê.

Cũng theo nghiên cứu này, lúa mì làm tăng đáng kể nguy cơ mắc bệnh tim mạch và hãy nhớ rằng chúng ta đang nói về lúa mì nguyên hạt “khỏe cho tim mạch”

Thông điệp ghi nhớ

Tôi thường thấy những chuyên gia dinh dưỡng khuyên chúng ta nên chọn lúa mì nguyên hạt thay vì đã qua tinh chế. Tôi hoàn toàn không đồng ý vì ý kiến này dựa trên những lập luận chưa hoàn thiện.

Nói rằng lúa mì nguyên hạt lành mạnh và nó tốt hơn lúa mì đã qua tinh chế thì cũng giống như nói thuốc lá có đầu lọc tốt cho sức khỏe vì chúng tốt hơn thuốc lá không đầu lọc.

Sử dụng cùng một lập luận thì mọi người nên dùng thuốc lá có đầu lọc cho những lợi ích về sức khỏe. Điều này thật vô lý.

Tài liệu tham khảo:

http://authoritynutrition.com/6-ways-wheat-can-destroy-your-health/