Ví dụ về thực phẩm chức năng và dinh dưỡng dược có bằng chứng khoa học cụ thể

Có rất nhiều ví dụ về thực phẩm chức năng, thực phẩm phòng chữa bệnh và các chất bổ sung dinh dưỡng dưới dạng thực phẩm đã được giới thiệu ra thị trường với sự chứng minh khoa học. Một số ví dụ được nêu chi tiết dưới đây.

Nước ép nam việt quất 

Các nghiên cứu gần đây cho thấy thành phần OPCs (oligomeric proanthocyanidins, chất chống oxi hóa tự nhiên) trong nước ép nam việt quất ngăn chặn sự bám dính của vi khuẩn lên thành tế bào của đường tiết niệu. Một thí nghiệm lâm sàng năm 1994 bởi các nhà nghiên cứu trường Y Harvard ở Boston đã so sánh 153 phụ nữ cao tuổi tiêu thụ 10 ounce (~284 g) nước ép nam việt quất mỗi ngày hoặc sử dụng giả dược có bổ sung màu, hương vị và vitamin C. Nghiên cứu này đã chứng minh hiệu quả của nước ép nam việt quất. Những phụ nữ uống nước ép nam việt quất giảm một nửa nguy cơ có vi khuẩn trong nước tiểu và chỉ có một phần tư số người bị bệnh vẫn còn tiếp tục bị nhiễm vi khuẩn sau hơn một tháng.

Nước ép nam việt quất hiện đang được bán trên thị trường như là một thực phẩm chức năng với công bố khuyến cáo về cấu trúc/chức năng  liên quan đến hỗ trợ sức khỏe đường tiết niệu. Nghiên cứu gần đây chỉ ra rằng nam việt quất cũng có thể ức chế vi khuẩn tạo mảng bám hình thành trong miệng bởi cơ chế cơ bản tương tự như trên. Các nhà tiếp thị đang tìm kiếm các ứng dụng mới của nam việt quất trong các sản phẩm như kem đánh răng, chỉ nha khoa và nước súc miệng.

Ngũ cốc ăn sáng và bơ thục vật có hàm lượng cholesterol thấp

Một số công ty đã đưa ra thị trường ngũ cốc ăn sáng như là thực phẩm chức năng khi được bổ sung inulin (oligosaccharide hay còn gọi là chất xơ hoà tan) hoặc psyllium (vỏ hạt mã đề). Theo một nghiên cứu tại đại học Milan của Ý thì tổng cholesterol trong máu giảm 7,9% và tổng triglycerides giảm 21,2 % ở những người đàn ông trẻ tuổi sử dụng một khẩu phần 50 g ngũ cốc ăn sáng được tăng cường thêm 18% inulin chỉ trong bốn tuần. Vi khuẩn trong phân tăng có thể giải thích cho tác dụng hạ lipid máu. Đại học Sydney của Úc nghiên cứu về một loại ngũ cốc ăn sáng có chứa 50 g chất xơ hòa tan như là psyllium, yến mạch và lúa mạch cho thấy rằng, so với ngũ cốc từ lúa mì, thì nó làm giảm đáng kể loại lipoprotein có tỷ trọng thấp (LDL, cholesterol xấu) và hàm lượng cholesterol trong máu ở những người đàn ông trung niên bị bệnh cao cholesterol và đang áp dụng chế độ ăn kiêng ít chất béo bão hoà.

Bơ thực vật giàu sterol thực vật ban đầu được xem như là chất bổ sung chế độ ăn uống. Thế nhưng trên thị trường Hoa Kỳ hiện nay, nó được xem như là thực phẩm chức năng và đã được viện Thực phẩm và Dinh dưỡng TNO của Hà Lan chứng minh là làm giảm nồng độ cholesterol trong máu ở những người có lượng cholesterol trong máu cao. Một nghiên cứu khác được tiến hành tại đại học Kuopio của Phần Lan cho thấy rằng ester stanol  thực vật có tính chất tương tự như sterol thực vật mặc dù cấu trúc hóa học thay đổi và không có khả năng hấp thụ. Nó được chứng minh là sẽ làm giảm LDL từ 10 đến 15 % khi sử dụng ba phần bơ thực vật mỗi ngày trong một chế độ ăn uống ít chất béo. Việc tiêu thụ những sản phẩm bơ thực vật này được ước tính sẽ làm giảm 25% nguy cơ mắc bệnh tim mạch.

Thanh thực phẩm giúp phòng chống bệnh động mạch vành

Một công ty dược phẩm đã phát triển một loại thanh thực phẩm có bổ sung một số chất có tác dụng chữa bệnh để quản lý chế độ ăn uống của người bị bệnh về mạch máu. Thanh thực phẩm này có bán ở các hiệu thuốc trên toàn nước Mỹ và chủ yếu chứa protein đậu nành, ngoài ra còn có L-arginine cũng như một hàm lượng thích hợp của vitamin C, E, B6, B12, niacin và axit folic cho những người có bệnh động mạch vành. L-arginine là một axit amin cần thiết cho việc sản xuất oxit nitric (NO), một chất có tác dụng làm giãn mạch. Một nghiên cứu lâm sàng về thanh thực phẩm cho các bệnh nhân bị bệnh động mạch chi dưới, được tiến hành tại đại học Stanford của Mỹ, cho thấy rằng thanh thực phẩm này cải thiện đáng kể (66%) khoảng cách đi bộ mà không bị đau và làm tăng (23%) tổng khoảng cách đi bộ cho những bệnh nhân dùng hai thanh mỗi ngày trong hai tuần so với bệnh nhân dùng giả dược. Ngoài ra, hiệu quả được duy trì trong suốt 10 tuần sử dụng hai thanh mỗi ngày.  Vấn đề được quan tâm là liệu thanh thực phẩm có chứa 3 g chất L-arginine này có thể cung cấp nhiều lợi ích hơn là tiêu thụ một lượng arginine tương đương được sản xuất dưới dạng viên chế phẩm bổ sung vào chế độ ăn uống hay không. Mặc dù liều sử dụng này (dưới dạng viên nén hoặc viên nang) cần đến 8 đến 12 viên nén hoặc viên nang mỗi ngày, nhưng sử dụng hai thanh/ngày có thể sẽ làm tăng cân, tăng lượng chất béo và có thể gây nhàm chán khẩu vị.

 Trứng được làm giàu axit béo không bão hoà

Hiện tại đã có loại trứng trên thị trường được tăng cường lượng axit béo không bão hoà có chức năng như là các chất bổ sung dinh dưỡng dưới dạng thực phẩm. Thay vì thêm axit béo không bão hoà trực tiếp vào trứng, lợi ích dinh dưỡng thu được bằng cách cho gà ăn đa dạng các loại dầu như dầu cá, dầu thực vật hoặc axit docosahexaenoic (DHA) từ tảo. Phương pháp này đem lại hiệu quả về chi phí cho người tiêu dùng để có được các axit béo omega-3 trong chế độ ăn uống hơn là sử dụng cá nước lạnh.

Một nghiên cứu tiến hành tại đại học New England của Úc cho thấy rằng những người sử dụng bảy quả trứng giàu axit béo không bão hoà mỗi tuần có hàm lượng axit béo không bão hoà omega-3 và cholesterol tỷ trọng cao (HDL, cholesterol tốt) trong máu tăng đáng kể so với những người không sử dụng. Dù những người tiêu dùng này có sự tăng cân và tăng HDL đáng kể, tuy nhiên nếu chỉ thêm một quả trứng mỗi ngày vào chế độ ăn thì có lẽ sẽ không dẫn tới sự thay đổi trọng lượng và hàm lượng HDL như vậy.

Đồ uống có chứa probiotic

Một loại đồ uống bổ sung dinh dưỡng  có chứa Lactobacillus casei, Streptococcus thermophilus và Lactobacillus bulgaricus đã được bán như là một chất bổ sung chế độ ăn với công bố khuyến cáo về cấu trúc/chức năng như sau : “Sản phẩm này với sự kết hợp độc đáo của các loại vi sinh vật, trong đó có L. casei, đã được chứng minh lâm sàng là có thể hỗ trợ hệ miễn dịch tự nhiên của bạn.” Một loại vi khuẩn probiotic được cấp bằng sáng chế là L. casei ssp. GG, được chứng minh là có khả năng tạo ra miễn dịch dịch thể tối ưu trong hệ thống miễn dịch và làm tăng miễn dịch đối với virut tiêu chảy rota gây bệnh ở trẻ em. Tuy nhiên, một nghiên cứu khác được thực hiện bởi viện Nghiên cứu Dinh dưỡng và Thực phẩm TNO cho thấy không có ảnh hưởng đến hoạt động của tế bào diệt tự nhiên (natural killer cell), sự thực bào hay quá trình sản sinh cytokine ở nam giới khỏe mạnh khi uống sữa đã nuôi cấy bằng một chủng khác của cùng loài vi sinh vật.

Rõ ràng là các công ty thực phẩm và dược phẩm đang quyết tâm nghiên cứu và phát triển thực phẩm chức năng và các dinh dưỡng dược khác. Họ cũng đã chứng minh rằng một cơ sở khoa học vững chắc về hiệu quả của các sản phẩm này kết hợp với tiếp thị tốt sẽ dẫn tới sự chấp nhận của người tiêu dùng đối với nhiều loại sản phẩm khác nhau. Tương lai sẽ rộng mở cho các sản phẩm thực phẩm chức năng này.

Nguồn

http://www.chiro.org/nutrition/FULL/Functional_Foods.shtml