Nội dung chính
Tác dụng của formaldehyde trong sản xuất vaccine
Formaldehyde là tác nhân gây bất hoạt (làm mất đi hoạt tính) của vi khuẩn hoặc mất đi hoạt tính độc tố của vi khuẩn, được dùng trong sản xuất vaccine chứa vi khuẩn bất hoạt hoặc chứa vaccine độc tố của vi khuẩn đã bị bất hoạt. Một số loại vaccine bất hoạt tiêu biểu là vaccine bại liệt và cúm chứa vi khuẩn bất hoạt, hay vaccine bạch hầu, uốn ván và ho gà chứa độc tố của vi khuẩn đã bất hoạt.
Formaldehyde cũng được dùng để tiêu diệt các vi khuẩn và virus có thể bị nhiễm vào vaccine trong quá trình sản xuất.1, 2
Hàm lượng formaldehyde trong vaccine có đáng lo ngại?
Nỗi lo ngại về formaldehyde trong vaccine xuất phát từ việc formaldehyde ở liều cao có thể gây phá hủy DNA và dẫn tới ung thư.
Mặc dù formaldehyde được dùng trong quá trình sản xuất vaccine nhưng hầu hết lượng formaldehyde sẽ được loại bỏ khỏi vaccine trước khi đóng gói (tức là chỉ dùng chất này trong một thời gian nhất định trong lúc sản xuất vaccine rồi loại bỏ).1 Tuy nhiên, một lượng nhỏ dạng vết vẫn có thể được tìm thấy trong một số loại vaccine như bảng bên dưới (số liệu năm 2003 ở Hoa Kỳ).
Vaccine | Tên thương hiệu | Công ty | Hàm lượng formaldehyde cho mỗi liều |
Td (người lớn) | – | Massachusetts Department of Public Health | <0,1 mg |
DTaP | Daptacel | Aventis Pasteur | ≤0,1 mg |
Infanrix | GlaxoSmithKline | <0,1 mg | |
Tripedia | Aventis Pasteur | ≤0,1 mg | |
DTaP-Hep B-Vi rút bại liệu được vô hoạt | Pediarix | GlaxoSmithKline | ≤0,1 mg |
Hep A | Havrix | GlaxoSmithKline | ≤0,05 mg |
Vaqta | Merck and Co | <0,0008 mg | |
Hep A-hep B | Twinrix | GlaxoSmithKline | ≤0,1 mg |
Hib-hep B | Comvax | Merck and Co | <0,0002 mg |
Bại liệt | IPOL | Aventis Pasteur | 0,1 mg |
Viêm não Nhật Bản | JE-Vax | Aventis Pasteur | <0,1 mg |
Hàm lượng dạng vết (<0,1 mg) của formaldehyde như trong bảng không thể là nguyên nhân gây ung thư ở người do các nguyên nhân sau:
Thứ nhất: Hàm lượng này thấp hơn nhiều so với hàm lượng formaldehyde có tự nhiên trong cơ thể.
Formaldehyde được sản sinh tự nhiên trong cơ thể con người như là một chức năng bình thường để sản sinh năng lượng và xây dựng những nguyên liệu cơ bản cần thiết cho chu trình sống, bao gồm sản sinh axit amin, là những khối cơ bản để tạo protein mà cơ thể cần.
Cơ thể liên tục xử lý chuyển hóa formaldehyde trong cơ thể, không phân biệt đó là formaldehyde nhận từ môi trường hay từ chính cơ thể sản xuất ra.
Hàm lượng formaldehyde trong cơ thể tùy thuộc vào thể trọng, điều đó có nghĩa là trẻ sơ sinh có hàm lượng formaldehyde trong cơ thể thấp hơn người lớn. Số liệu nghiên cứu cho thấy trẻ mới sinh với trọng lượng từ 2,7-3,6 kg có hàm lượng formaldehyde tự nhiên trong cơ thể cao hơn gấp 50-70 lần hàm lượng tối đa formaldehyde mà trẻ có thể nhận từ việc tiêm chích vaccine.
Thứ hai: Formaldehyde cũng được tìm thấy tự nhiên trong nhiều loại thực phẩm như đào, lê, khoai tây và cà phê. Một kg chuối (khoảng 3 trái cỡ to) có chứa 16,3 mg formaldehyde tự nhiên. Do đó, nếu bạn cho bé ăn một quả chuối nghiền nhỏ thì bạn đã đưa vào cơ thể bé lượng formaldehyde lớn gấp nhiều lần so với tổng lượng formaldehyde từ các loại vaccine rồi.3
Thứ ba: Số liệu nghiên cứu cho thấy việc tiêm formaldehyde vào động vật với hàm lượng cao hơn ít nhất 600 lần hàm lượng có trong vaccine vẫn an toàn. Nghiên cứu trên động vật cũng cho thấy tiếp xúc với hàm lượng formaldehyde tương đối lớn ở mức 25 mg/kg trọng lượng cơ thể cho liều đơn hoặc tiếp xúc lâu dài ở mức 80-100 mg/kg trọng lượng cơ thể/ngày không gây phát sinh khối u ác tính.
Tổng kết
Tiếp xúc liều cao với formaldehyde có thể gây ung thư. Formaldehyde có những ứng dụng nghe “rợn người” như ướp xác, dùng quá liều làm chất bảo quản bún tươi một cách bất hợp pháp.
Tuy nhiên, hàm lượng formaldehyde trong vaccine chỉ có ở dạng vết (<0,1 mg), hàm lượng này thấp hơn nhiều so với lượng formaldehyde được sản sinh tự nhiên trong cơ thể hoặc được tìm thấy trong một số loại thực phẩm.
Không có số liệu nào cho thấy có mối quan hệ giữa ung thư với việc tiếp xúc không thường xuyên với một lượng quá nhỏ của formaldehyde từ việc tiêm vaccine.
Lưu ý: Những nghiên cứu mới gần nhất cho thấy nguy cơ nhiễm hàm lượng formaldehyde cao nhất là từ không khí thông qua việc hít thở.
Tài liệu tham khảo
- Ingredients of Vaccines – Fact Sheet. tại: https://www.cdc.gov/vaccines/vac-gen/additives.htm.
- What’s in Vaccines.
- Herlihy, S.M. and E.A. Hagood, Your baby’s best shot : why vaccines are safe and save lives. 2012, Lanham: Rowman & Littlefield Publishers, Inc. x, 213 pages.
- Addressing Parents’ Concerns: Do Vaccines Contain Harmful Preservatives, Adjuvants, Additives, or Residuals? ; tại: http://pediatrics.aappublications.org/content/112/6/1394.full#T5.