Dành cho chuyên gia Phthalate: các hóa chất trong nhựa

Theo một loạt các nghiên cứu mới của Trung tâm Y khoa NYU Langone, hai hóa chất ngày càng được sử dụng nhiều trong quá trình sản xuất để làm tăng độ bền bọc nhựa, xà phòng, mỹ phẩm và các đồ đựng thực phẩm đã chế biến bị phát hiện có liên quan đến sự gia tăng nguy cơ cao huyết áp và béo phì ở trẻ em và thanh thiếu niên.

Hai hợp chất này, di-isononyl phthalate (DINP) và di-isodecyl phthalate (DIDP), đều nằm trong nhóm hóa chất gọi là phthalate. Chúng được sử dụng để thay thế cho hóa chất di-2-ethylhexylphlatate (DEHP) từng được cùng các nhà khoa học trên chứng minh trong các nghiên cứu trước đó là cũng gây những tác dụng phụ tương tự.

Người đứng đầu nghiên cứu, MD. MPP. giáo sư tại NYU Langone, Leonardo Trasande, nói rằng: “Nghiên cứu của chúng tôi đã thêm vào mối lo ngại ngày càng tăng rằng các hóa chất từ môi trường có thể là những tác nhân độc lập gây kháng insulin, tăng huyết áp và các rối loạn chuyển hóa khác.”

Ông Trasande nói rằng các nghiên cứu này là những nghiên cứu đầu tiên xem xét các nguy cơ về sức khỏe từ chất thay thế DEHP. Trong nghiên cứu gần đây nhất được mô tả trên tạp chí Hypertension ngày 9/7/2015, các nhà nghiên cứu đã chỉ ra “mối liên quan đáng chú ý” giữa cao huyết áp và sự hiện diện của DINP và DIDP ở các đối tượng nghiên cứu. Cụ thể hơn, họ nói rằng là cứ tăng sử dụng phthalate lên 10 lần thì tăng 1,1 mm thủy ngân huyết áp.

Trong các nghiên cứu trước đó được xuất bản vào tháng 5/2015 trên Journal of Clinical Endocrinology and Metabolism, cũng chính các nhà nghiên cứu NYU đã tìm ra mối liên quan giữa nồng độ DINP và DIDP với sự tăng kháng insulin, tiền thân của bệnh tiểu đường. Một trong ba thanh niên có mức DINP cao nhất  kháng insulin nhiều nhất.Trong khi đó, với những người có mức DINP/DIDP thấp nhất thì chỉ một trong bốn người là có hiện tượng kháng insulin.

DEHP là chất hóa học ban đầu được dùng như phụ gia làm dẻo (plasticizer), đã bị cấm ở châu Âu năm 2004 sau khi các nhà nghiên cứu chỉ ra mối liên hệ giữa phụ gia làm dẻo và tác hại đến sức khỏe con người. Các nhà sản xuất ở Mỹ đã tự nguyện thay thế DEHP bằng DINP và DIDP hơn một thập kỷ qua. Nghiên cứu của ông Trasande năm 2013 đã khẳng định mối liên hệ giữa việc tiếp xúc với phụ gia làm dẻo này và bệnh cao huyết áp ở người Mỹ.

Trong nghiên cứu mới đây, nhóm NYU xét nghiệm mẫu máu và phân tích nước tiểu từ những người tham gia trong Khảo sát sức khỏe và dinh dưỡng quốc gia (NHANES). Kể từ 1999, NHANES đã thu thập thông tin về tỷ lệ mắc bệnh và các yếu tố nguy cơ của những bệnh quan trọng bởi 5.000 tình nguyện viên khảo sát hàng năm.Là một phần của nghiên cứu NYU Langone, mẫu máu của một nhóm 365 trẻ em và thanh thiếu niên từ 12 đến 19 tuổi được đo và đánh giá về phthalate và đường glucose dựa trên nồng độ của các chất này trong nước tiểu.

Mẫu máu và nước tiểu được thu thập một lần trong khoảng năm 2008 đến 2012, và huyết áp của các tình nguyện viên được đo giống nhau. Chế độ ăn uống, hoạt động thể chất, giới tính, chủng tộc/ dân tộc, thu nhập và các yếu tố độc lập khác liên quan đến kháng insulin và tăng huyết áp cũng là yếu tố được phân tích trong nghiên cứu này.

Ông Trasande nói rằng: “Vật liệu thay thế DIDP và DINP bao gồm giấy sáp và giấy bọc nhôm. Thật ra, sự can thiệp vào chế độ ăn uống bằng thực phẩm sạch không đóng hộp hoặc đóng gói nhựa sẽ làm giảm đáng kể chất chuyển hóa từ phthalate. Nghiên cứu của chúng tôi góp phần làm tăng sự quan ngại về sự cần thiết của việc kiểm tra độc tính các hóa chất trước khi sử dụng chúng một cách rộng rãi, điều mà hiện nay chưa được quy định trong luật liên bang hiện tại (Luật kiểm soát các chất độc hại 1976)”

Ông Trasande cho rằng có các bước “an toàn và đơn giản” có thể thực hiện tại nhà để hạn chế tiếp xúc với phthalate. Các bước này bao gồm không hâm thức ăn đựng trong hộp nhựa hoặc bọc bằng màng nhựa trong lò vi sóng, rửa hộp nhựa đựng thức ăn bằng tay thay vì máy rửa chén dĩa vì các hóa chất mạnh có thể dẫn đến tăng sự thẩm thấu của phụ gia làm dẻo vào thức ăn. Ông cũng nói rằng chúng ta cũng có thể tránh dùng hộp nhựa có nhãn 3, 6 hoặc 7 dưới đáy (nằm trong biểu tượng tái chế) vì trong đó các hóa chất như phthalate có thể được sử dụng.

Ông Trasande cho biết nhóm của ông hiện đang có kế hoạch nghiên cứu những ảnh hưởng lâu dài của việc tiếp xúc các hóa chất này, đặc biệt là trong quá trình mang thai và trong những năm đầu của trẻ nhỏ. Những nghiên cứu này có khả năng sẽ phát hiện thêm các ảnh hưởng khác hơn và lâu dài hơn đến sức khỏe.

Tài liệu tham khảo

http://www.sciencedaily.com/releases/2015/07/150708160531.htm