Thứ Ba, 06/06/2023

Vật chứa cứng

Bài viết thứ 2 trong 3 bài thuộc ebook Bao bì thực phẩm
 

i) Vật chứa cứng: Trong quá trình vận chuyển, các dụng cụ chứa phải bảo vệ được thực phẩm bên trong tránh sự hư hỏng vật lý trong quá trình di chuyển và phân phối bởi vì sự hư hỏng trong vận chuyển có thể ảnh hưởng xấu đến việc duy trì chất lượng. Chúng thường được chế tạo từ gỗ, nhựa, kim loại hoặc bìa các tông, và dưới hình thức các sọt, thùng, thùng hình trống và bao tải để vận chuyển trong các container.

ii) Chúng được thiết kế để chịu được sự cọ xát và đè nén (ngoại trừ các hộp thiếc) – nhưng chúng không thuận tiện cho người tiêu dùng và không tạo vẻ hấp dẫn tại các quầy bán lẻ.

iii) Vật chứa bằng nhựa: thường là các vật chứa ở quầy bán lẻ hoặc các vật chứa có kích thước phù hợp với người tiêu dùng, được sử dụng để bảo vệ sản phẩm, làm sản phẩm thu hút hơn và để cho người tiêu dùng biết về kích cỡ thuận tiện cho bán lẻ, bảo quản hay sử dụng tại nhà. Chúng ta tiếp xúc với bao bì mỗi ngày, nhưng ít khi xem xét về tầm quan trọng hay các lý do cho sự tồn tại của nó. Trong nhiều trường hợp, bao bì – đặc biệt là bao bì dẻo – được thiết kế rất cẩn thận để thực hiện rất nhiều chức năng giúp trưng bày thực phẩm một cách hấp dẫn, an toàn và thuận tiện.

bia-carton

Bìa các tông truyền thống

Vải và g

Vật chứa bằng vải có khả năng ngăn cản khí và độ ẩm kém và do đó nó không phù hợp cho việc chiết rót với tốc độ cao và không thật hấp dẫn. Bao tải đay dệt được xử lý hóa học để ngăn ngừa thối rữa và làm giảm tính dễ cháy, chúng thường không trơn trượt và có khả năng chống xé rách cao, có khả năng co giãn thấp và độ bền tốt. Chúng thường được sử dụng nhiều lần và được sử dụng để vận chuyển các loại củ, bột mì, đường và muối. Ở Samoa, bao tải polypropylene ((PP) được sử dụng cho xuất khẩu hạt cà phê, ca cao. Những nguyên liệu này đôi khi cũng được dùng sản xuất các túi bao bì bán lẻ, nhưng thường chúng được sử dụng làm thành các thùng chứa lớn dùng trong vận chuyển. Nhóm nguyên liệu này có khả năng bảo vệ khỏi sự xâm nhập của vi sinh vật thấp và các quá trình sinh trưởng của chúng vẫn tiếp tục diễn ra bình thường.

gio-dan

Giỏ được đan từ lá dừa

thung-go

Thùng gỗ đơn dùng cho xuất khẩu

Vật chứa bằng gỗ vẫn được sử dụng rộng rãi trong vận chuyển cho các sản phẩm dạng chai và các mặt hàng dễ vỡ khác, và loại thùng dùng một lần ngày càng được ưa chuộng. Chúng vẫn được sử dụng phổ biến trong vận chuyển rượu vang, trà và bia. Rương gỗ có độ bền va đập cao và có thể xếp chồng. Chúng cũng tương đối rẻ tiền. Thùng nhựa có khả năng chống va đập cao được sử dụng thay thế thùng gỗ bởi vì chúng có thể tái sử dụng nhiều lần.

vat-chua-cung

Sọt polystyrene sử dụng nhiều lần

Sọt nhựa đang được sử dụng ngày càng nhiều tại các nông trại để thu hoạch nông sản như các loại củ, trái cây và rau quả. Chúng hạn chế sự dập nát của rau củ quả, do đó giúp duy trì chất lượng bởi vì vi khuẩn sẽ dễ dàng tấn công các loại trái cây và rau đã bị dập hoặc thâm.

Hộp/lon kim loại

Hộp kim loại đã được sử dụng khoảng hai trăm năm hoặc lâu hơn. Chúng bảo vệ các sản phẩm chứa bên trong và thuận tiện cho việc lưu trữ ở điều kiện bình thường. Chúng chống giả mạo hay gây rối từ bên ngoài (tamper-proof) nhưng công nghệ cần thiết cho đóng hộp thì tốn kém. Hộp thường nặng và cồng kềnh và do đó chi phí vận chuyển nhập khẩu hộp rỗng thường rất cao. Thiếc tương đối đắt tiền, do đó lớp phủ thiếc bên ngoài hộp thường rất mỏng, dễ bị trầy xước và cuối cùng bị rỉ sét. Lon dành cho trái cây màu nhạt thường không được sơn mài ở bên trong và điều này làm cho các axit trái cây có thể tấn công thiếc. Môi trường có tính khử được sử dụng để ngăn chặn sự mất màu của màu sắc tự nhiên bao gồm anthocyanin (thường màu đỏ) và carotenoid (màu cam), nhưng nó có thể làm tăng hàm lượng thiếc trong sản phẩm. Loại lon làm từ thép không chứa thiếc (sử dụng một hợp kim crôm thép) thường rất bền và chịu được độ ăn mòn hiệu quả hơn so với thép bọc thiếc. Lon hoàn toàn không thấm nước, oxy, carbon dioxide, ẩm và các hợp chất thơm khác. Thực phẩm thường giữ được chất lượng trong nhiều năm mặc dù hạn sử dụng thường được ghi là hai năm. Trong thời gian lưu trữ, ngay cả các loại thực phẩm đóng hộp cũng sẽ xấu dần đi. Thường là các thực phẩm sẽ tấn công vào thành bên trong của lon làm tẩy lớp thiếc khỏi lon. Nhiều lon hiện nay được phủ lớp sơn để ngăn chặn điều này. Tác động của sự tương tác giữa thực phẩm với lớp sơn chưa được ghi nhận. Nếu lon không được bảo quản tốt, chúng có thể bị rỉ và cuối cùng ảnh hưởng xấu đến mức sẽ tạo ra lỗ hổng cho phép các vi sinh vật và các chất gây ô nhiễm khác đi vào lon. Một số lon hiện đại thường được chế tạo bằng phương pháp dập và loại lon này chỉ có hai thành phần – thân và nắp. Không có đường nối ở dưới đáy của lon. Loại lon hai mảnh này được sử dụng cho cá, nước giải khát và bia và thường có một cái vòng để mở lon. Loại lon truyền thống 3 mảnh có nắp đậy và mặt đáy gắn liền với thân hình trụ thì phổ biến hơn nhiều.

Lon thường chịu được nhiệt ở nhiệt độ tiệt trùng trong một nồi áp suất. Phần lạnh nhất của lon lạnh nhất phải đạt đến nhiệt độ 121oC trong 2,54 phút (điều kiện này cần thiết để giảm số lượng bào tử Clostridium botulinum ở mức 1012).

quy-trinh-tao-lon

Quy trình tạo lon

(a) thép được xử lý nhiệt và tráng thiếc hoặc sơn polyurethane

(b) Thép được cắt và cuộn lại thành hình trụ

(c) Mặt của hình trụ được hàn

(d) Nắp được đóng, thường làm từ cùng loại thép bọc thiếc.

(e) Một đầu được hàn vào thân hình trụ.

Điểm bất lợi của kỹ thuật hàn nhiệt này là gây ra sự tổn thương nhiệt đáng kể cho các thành phần chứa bên trong và do đó không phải phù hợp cho tất cả các sản phẩm. Hơn nữa, quy trình đóng lon đòi hỏi một lượng lớn năng lượng và thể tích lớn, cả hai yếu tố đó có thể làm cho nó không khả thi trong một số trường hợp. Lon hiện nay được sử dụng cho các sản phẩm sữa dừa đóng hộp, cũng được sử dụng cho nước giải khát và bia. Lon sẽ không cho phép vi khuẩn xâm nhập và quá trình xử lý nhiệt là đủ để ngăn chặn tất cả các quá trình sống để thực phẩm đóng hộp ổn định và thường được hướng dẫn sử dụng tốt nhất trước trước ngày hết hạn lên đến ba năm. Đôi khi một số loại thực phẩm có thể tấn công các bề mặt bên trong của lon làm thay đổi thành phần kim loại, nhưng loại lon hiện đại có một lớp sơn ngăn chặn điều này.

Bao bì túi retort (retort pouch)

Gần đây bao bì túi retort (loại bao bì đa lớp gồm nhựa dẻo và nhôm) được sử dụng nhiều hơn bởi vì chúng mỏng hơn so với hộp thiếc và nhiệt có thể truyền qua bao bì hiệu quả hơn và các sản phẩm không bị hư hại do nhiệt. Chi phí xử lý nhiệt thấp hơn. Chúng có cùng chức năng như hộp thiếc nhưng có thể được nhập khẩu với giá rẻ hơn so với các hộp rỗng vì chi phí vận chuyển giảm (do chúng có thể xì hơi để tốn ít thể tích hơn).

tui-retort

Túi retort

Tài liệu tham khảo

http://www.fao.org/fileadmin/user_upload/sap/docs/Food%20Packaging%20Manual.pdf