Nội dung chính
Bạn đang cố gắng ăn uống lành mạnh, và điều đó có nghĩa là bạn chọn nhiều trái cây, rau củ, ngũ cốc nguyên hạt và thịt nạc. Nhưng khi bạn đi lang thang trên các lối đi trong chợ địa phương, xem các sản phẩm tươi sống, thịt và các sản phẩm từ sữa, bạn nhận ra có một sự lựa chọn khác: Bạn có nên mua sản phẩm hữu cơ không?
Những người ủng hộ cho rằng thực phẩm hữu cơ an toàn hơn, có thể bổ dưỡng hơn và thường có hương vị ngon hơn thực phẩm không hữu cơ. Họ cũng cho rằng sản xuất hữu cơ tốt hơn cho môi trường và động vật.
Ngày càng nhiều người mua sắm có vẻ bị thuyết phục. Mặc dù thực phẩm hữu cơ thường có giá cao hơn – đôi khi cao hơn rất nhiều – doanh số bán hàng vẫn đang tăng đều đặn. Katherine DiMatteo, giám đốc điều hành của Hiệp hội Thương mại Hữu cơ (OTA) cho biết: “Chúng tôi đã có tốc độ tăng trưởng mạnh mẽ 20% mỗi năm kể từ năm 1990”. Cô cũng cho biết nhiều diện tích đất đang được chuyển sang sản xuất hữu cơ hơn – lên đến 2,35 triệu mẫu Anh (khoảng 0,95 triệu ha) ở 48 tiểu bang tính đến năm 2001.
Nhưng nhiều chuyên gia nói rằng không có đủ bằng chứng để chứng minh bất kỳ lợi ích thực sự nào của việc ăn thực phẩm hữu cơ. Tiến sĩ David Klurfeld, Chủ tịch khoa Dinh dưỡng và Khoa học Thực phẩm tại Đại học Wayne State ở Detroit, cho biết: “Có rất ít thông tin về tình trạng sức khỏe thực sự của mọi người khi tiêu thụ những sản phẩm này. Chưa đủ thông tin để kết luận rằng cái này tốt hơn cái kia.” Vì vậy, trước khi quyết định liệu thực phẩm hữu cơ có đáng giá để mua hay không, chúng ta hãy xem xét các vấn đề sau đây.
Tiêu chuẩn để sản phẩm được chứng nhận là hữu cơ?
Trước tháng 10 năm 2002, các tiểu bang tuân theo các quy tắc khác nhau để chứng nhận và dán nhãn các sản phẩm hữu cơ. Nhưng hiện nay tất cả các loại thực phẩm hữu cơ đều được trồng và chế biến theo các tiêu chuẩn quốc gia nghiêm ngặt do Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ đặt ra.
Để đáp ứng các tiêu chuẩn này, cây trồng hữu cơ phải được sản xuất mà không sử dụng các loại thuốc trừ sâu thông thường (kể cả thuốc diệt cỏ), phân bón tổng hợp, bùn thải, kỹ thuật sinh học hoặc bức xạ ion hóa. Động vật được nuôi theo phương pháp hữu cơ phải được cho ăn thức ăn hữu cơ và không sử dụng các loại hormone tăng trưởng cũng như kháng sinh. Động vật hữu cơ được nuôi tại trang trại phải được ra ngoài trời, bao gồm chăn thả trên đồng cỏ.
Nếu thực phẩm được dán nhãn “USDA hữu cơ” nghĩa là nó chứa ít nhất 95% thành phần hữu cơ, và trang trại nơi sản xuất thực phẩm đó đã được kiểm duyệt bởi chuyên gia của chính phủ để đảm bảo người nông dân tuân thủ các yêu cầu của USDA. Kathleen Zelman, giám đốc dinh dưỡng của chương trình WebMD Weight Loss Clinic cho biết: “Trước khi các tiêu chuẩn có hiệu lực, bạn không bao giờ biết mình đang nhận được gì. “Lời khuyên của tôi với mọi người luôn là “Hãy là người mua thông thái”, vì vậy tôi rất vui khi giờ đây, với tư cách là người tiêu dùng, chúng ta có thể tin tưởng rằng khi chúng ta mua thứ gì đó hữu cơ, nó thực sự tuân thủ một số tiêu chuẩn đã được thiết lập.”
Thực phẩm hữu cơ có an toàn hơn không?
John Reganold, giáo sư khoa học đất tại Đại học bang Washington ở Pullman, Wash cho biết: “Nếu bạn đang nói về thuốc trừ sâu, thì bằng chứng là khá thuyết phục. Khả năng thực phẩm hữu cơ có dư lượng thuốc trừ sâu là rất thấp. “.
Reganold đưa ra một nghiên cứu quy mô lớn do Hiệp hội Người tiêu dùng thực hiện. Các nhà nghiên cứu đã xem xét dữ liệu từ hơn 94.000 mẫu thực phẩm và 20 loại cây trồng khác nhau. Họ phát hiện ra rằng các loại cây trồng hữu cơ luôn có dư lượng thuốc trừ sâu bằng 1/3 so với các loại cây trồng thông thường. Thực phẩm hữu cơ cũng ít có khả năng chứa dư lượng của nhiều hơn một loại thuốc trừ sâu.
Mặc dù vậy, dư lượng thuốc trừ sâu nhân tạo được tìm thấy trong các loại thực phẩm thông thường vẫn thấp hơn nhiều so với mức mà Cơ quan Bảo vệ Môi trường cho là không an toàn. Vấn đề thực sự cần lo ngại ở đây là liệu những lượng nhỏ này có tích tụ lại trong nhiều năm hay nhiều thập kỷ, và có thể làm tăng nguy cơ đối với sức khỏe trong tương lai.
“Nó sẽ tạo ra sự khác biệt không? Tôi không biết”, Reganold nói. “Nhưng đó là điều cần phải suy nghĩ, và chính chúng ta là những người thử nghiệm.”
Thuốc trừ sâu do con người tạo ra không phải là mối đe dọa duy nhất đối với an toàn thực phẩm. Đây cũng là vấn đề đặt ra với các loại độc tố tự nhiên do chính cây tạo ra. Trong lĩnh vực này, thực phẩm thông thường có thể thực sự có lợi thế. Bởi vì sản xuất hữu cơ hoàn toàn không sử dụng các loại thuốc trừ sâu và thuốc diệt cỏ tổng hợp, cây trồng hữu cơ thường phải đối mặt với nhiều sâu bệnh và cỏ dại hơn cây trồng thông thường. Điều này có nghĩa là thực vật hữu cơ có thể tạo ra nhiều độc tố tự nhiên hơn. “Thực vật không thể di chuyển. Nếu bị tấn công, chúng vẫn phải ở đó và chấp nhận. Vì vậy, các loài thực vật có thể sử dụng vũ khí hóa học của riêng mình”, theo Carl Winter, giám đốc chương trình FoodSafe và một nhà nghiên cứu về chất độc thực phẩm mở rộng tại Đại học California, Davis.
Những loại thuốc trừ sâu tự nhiên này có thể gây hại cho con người – thậm chí còn nguy hiểm hơn các loại thuốc trừ sâu tổng hợp được sử dụng trong sản xuất nông nghiệp thông thường. Một ví dụ quen thuộc là solanin, một chất do khoai tây tạo ra khi chúng chuyển sang màu xanh lục, có thể khiến bạn gặp vấn đề về sức khỏe nếu ăn quá nhiều.
Một mối quan tâm khác về tính an toàn của thực phẩm hữu cơ đã được đặt ra đó là vấn đề sử dụng phân chuồng. Một số nhà phê bình lo ngại rằng việc sử dụng phân chuồng để bón cho cây trồng hữu cơ có thể làm tăng nguy cơ bị ô nhiễm bởi các vi khuẩn nguy hiểm như E. coli.
“Những người nông dân hữu cơ nói về việc đất trong các trang trại hữu cơ “giàu sự sống” hơn so với các trang trại thông thường. Sự sống đó không chỉ là côn trùng và sâu; nó chứa đầy vi khuẩn”, Klurfeld nói.
Tuy nhiên, các tiêu chuẩn sản xuất hữu cơ bao gồm các quy tắc nghiêm ngặt về việc ủ phân và bón phân chuồng. Và có rất ít bằng chứng cho thấy thực phẩm hữu cơ bị nhiễm vi khuẩn thường xuyên hơn thực phẩm thông thường.
DiMatteo của Hiệp hội Thương mại Hữu cơ cho biết: “Hệ thống hữu cơ là hệ thống duy nhất có các tiêu chuẩn nông nghiệp cấm sử dụng phân chuồng chưa ủ hoai mục (hay phân tươi) trong một khoảng thời gian nhất định giữa các vụ thu hoạch hoa màu cho con người tiêu thụ”. Cô cho biết thêm rằng việc nhiễm vi khuẩn thường xảy ra do việc xử lý không đúng cách sau khi thực phẩm đã rời khỏi trang trại, và thực phẩm thông thường cũng có khả năng bị ảnh hưởng như vậy.
Cho dù vấn đề là vi khuẩn gây hại hay dư lượng thuốc trừ sâu, các chuyên gia đồng ý rằng cách tốt nhất để bảo vệ bản thân là rửa kỹ toàn bộ trái cây và rau quả dưới vòi nước. Bạn thậm chí nên rửa cả những loại có vỏ không ăn được, như trái cây họ dưa và họ cam quýt, vì khi dùng dao cắt vỏ có thể mang chất bẩn vào bên trong thực phẩm.
Thực phẩm hữu cơ có bổ dưỡng hơn không?
Hiện tại, không ai có thể nói chắc chắn liệu thực phẩm hữu cơ có bổ dưỡng hơn thực phẩm thông thường hay không. Một số nghiên cứu đã báo cáo rằng sản phẩm hữu cơ có hàm lượng vitamin C, một số khoáng chất và chất chống oxy hóa cao hơn – được cho là có tác dụng bảo vệ cơ thể chống lại sự lão hóa, bệnh tim mạch và ung thư. Nhưng sự khác biệt rất nhỏ nên chúng có thể không ảnh hưởng đến dinh dưỡng tổng thể.
DiMatteo cho biết: “Cho đến nay vẫn chưa có gì là chắc chắn, tuy nhiên thực tế là chưa có nhiều kinh phí dành cho việc tìm hiểu về các lợi ích dinh dưỡng của các sản phẩm hữu cơ. Bà chỉ ra rằng các nghiên cứu được thực hiện trước khi tiêu chuẩn quốc gia của USDA có hiệu lực có thể không có giá trị, vì khi đó không có biện pháp kiểm soát đáng tin cậy nào đối với các phương pháp sản xuất hữu cơ.
Mặc dù vậy, có một điều chắc chắn về mặt dinh dưỡng là nếu bạn muốn nhận được tối đa giá trị từ thực phẩm của mình, hãy ăn khi chúng còn tươi. Zelman nói: “Các chất dinh dưỡng như vitamin C bị oxy hóa theo thời gian. Vì vậy, mặc dù ban đầu hàm lượng các chất dinh dưỡng có thể cao hơn trong thực phẩm hữu cơ, nhưng nếu nó được để trong tủ lạnh thì những chất có lợi đó có thể bị mất đi”.
Thêm vào đó, thực phẩm tươi sống sẽ ngon hơn. Đây có thể là một lý do tại sao mọi người đôi khi báo cáo rằng thực phẩm hữu cơ có hương vị tốt hơn. Bởi vì các trang trại hữu cơ có xu hướng hoạt động nhỏ hơn, họ thường bán sản phẩm của mình gần nơi thu hoạch. Vì vậy, đừng ngạc nhiên nếu trái cây và rau hữu cơ trong chợ của bạn có vị “tươi ngon” hơn so với các sản phẩm thông thường tương đương.
Thực phẩm hữu cơ có xứng đáng với chi phí không?
Dù thực phẩm hữu cơ có thực sự an toàn hơn hay bổ dưỡng hơn hay không, thì những người ủng hộ nói rằng có một lý do thuyết phục nữa để sử dụng thực phẩm hữu cơ: Sức khỏe của môi trường và xã hội nói chung.
DiMatteo nói: “Thuốc trừ sâu độc hại và khó phân hủy sẽ tích tụ lại. Chúng tích tụ trong đất, nước và trong cơ thể chúng ta”. “Vì vậy, bằng cách loại bỏ việc sử dụng các loại thuốc trừ sâu và phân bón này trong hệ thống sản xuất hữu cơ, chúng ta sẽ góp phần không gây ra sự ô nhiễm này nữa.”
Nhưng các chuyên gia thực phẩm lưu ý rằng mặc dù bức tranh toàn diện tổng thể là quan trọng, nhưng người tiêu dùng nên đưa ra quyết định dựa trên việc nó có ý nghĩa nhất đối với mình. Nếu bạn có thể trả cho mức giá cao hơn và bạn thích ý tưởng ít thuốc trừ sâu hơn và hệ thống sản xuất thân thiện với môi trường hơn, thực phẩm hữu cơ có thể dành cho bạn. Nhưng đừng bỏ qua các loại thực phẩm thông thường tốt cho sức khỏe chỉ vì bạn nghĩ rằng bạn cần phải tiết kiệm tiền của mình cho một số mặt hàng hữu cơ mà bạn có thể mua được.
“Điều tốt nhất bạn có thể làm cho bản thân là ăn nhiều trái cây, rau và ngũ cốc, và ăn đa dạng. Theo quan điểm của tôi, không quan trọng chúng là hữu cơ hay thông thường”, Winter nói.
Nếu bạn thích ý tưởng về thực phẩm hữu cơ nhưng chưa sẵn sàng để hoàn toàn hữu cơ, bạn luôn có thể chọn và lựa chọn. Tùy thuộc vào nhu cầu và mục tiêu của riêng bạn, dưới đây là một vài mục bạn có thể muốn đưa vào danh sách của mình.
Nếu điều bạn quan tâm nhất là việc giảm lượng thuốc trừ sâu trong thực phẩm của mình, hãy mua các loại thực phẩm hữu cơ mà ở dạng thông thường chúng có thể chứa dư lượng thuốc trừ sâu cao, bao gồm:
- Rau bina
- Đậu Hà Lan
- Đậu cô ve
- Hành lá
- Bí mùa hè và mùa đông
- Táo
- Đào
- Lê
- Dâu tây
- Dâu đen
- Quả mâm xôi
Nếu điều bạn quan tâm nhất là việc thúc đẩy sự phát triển của nông nghiệp hữu cơ, hãy mua thực phẩm hữu cơ yêu cầu diện tích đất trồng trọt và đồng cỏ rộng lớn, chẳng hạn như:
- Lúa mì
- Ngô
- Các loại ngũ cốc khác
- Thực phẩm từ sữa và thịt bò
Nếu bạn quan tâm đến điều kiện tự nhiên hơn cho vật nuôi và sử dụng ít kháng sinh và hormone hơn, hãy mua các sản phẩm từ gia súc và gia cầm được chăn nuôi hữu cơ, chẳng hạn như:
- Sữa
- Phô mai
- Sữa chua
- Trứng
- Thịt
Tài liệu tham khảo
http://www.webmd.com/food-recipes/organic-food-better?page=1